poniedziałek 4 grudzień 2023
Jaracz Stefan lata 1930. Źródło: pl.wikipedia.org.
Jaracz Stefan lata 1930. Źródło: pl.wikipedia.org.
Stefan Jaracz ur. 24.12.1883 - zm. 11.08.1945, polski aktor, producent teatralny, pisarz, dziennikarzem, założyciel i dyrektor warszawskiego Teatru Ateneum.
 
Stefan Jaracz (24.12.1883 Stare Żukowice - 11.08.1945 Otwock) był polskim aktorem, producentem teatralnym, pisarzem i dziennikarzem. Był założycielem i dyrektorem Teatru Ateneum w Warszawie, który w okresie międzywojennym był jednym z najważniejszych teatrów w Polsce. Jaracz słynął z wyjątkowych umiejętności aktorskich i był uważany za jednego z najwybitniejszych aktorów swoich czasów. W swojej karierze wystąpił w wielu filmach i sztukach teatralnych, m.in. w „Lalce” (1919), „Weselu” (1921) i „Dybuku” (1937).
 
Stefan Jaracz to także płodny pisarz i dziennikarz. Autor takich sztuk teatralnych, jak m.in. „Ostatni etap” (1928) i „Dom Bernardy Alby” (1939). Regularnie współpracował z polska prasą.
 
Dziedzictwo Jaracza jest nadal żywe w Polsce, gdzie wspomina się go jako jedną z najważniejszych postaci w historii kultury kraju. Jego imieniem nazwano kilka teatrów i ulic, a jego twórczość jest nadal badana i wystawiana.
 

Stefan Jaracz w łódzkim wątku.

  • 1908-1911. Przez 4-y lata przybywał do Łodzi i grał na łódzkiej scenie teatralnej. Członkiem teatralnego zespołu Aleksandra Zelwerowicza - dyrektora Teatru Polskiego przy ul. Cegielniana (obecnie Stefana Jaracza).
  • 1911. Opuszcza Łódź, wyjeżdżając do Warszawy.
  • 1923. Gościnnie występuje na łódzkiej scenie teatralnej.
  • 1933. Gościnnie występuje na łódzkiej scenie teatralnej.
  • 1949. Fragment ul. Cegielniana otrzymuje imię aktora - Stefana Jaracza. Ulica imienia aktora przebiega równoleżnikowo od skrzyżowania z ul. Kopcińskiego do skrzyżowania z ul. Piotrkowska, przechodząc następnie w ul. Więckowskiego.
  • 1949. Łódzki Teatr w dawnej nazwie: Teatr Polski, Teatr Miejski czy Theater zum Litzmannstadt przy ul. Jaracza 27 staje się im. Stefana Jaracza.
  • 10.06.2006. Dokonano odsłonięcia pomnika Stefana Jaracza (rzeźba - fotel aktora) w Łodzi przy ul. Piotrkowska 152 (Galeria Wielkich Łodzian) (autor: Marcel Szytenchelm; odlewnia: Jerzy i Robert Sobocińscy - Poznań).

Publikacje w tym m. in.

  1. 2023. Postać Stefana Jaracza tematem odcinkowej publikacji w łódzkiej darmowej gazecie miejskiej pn. "Rodzinne miasto. Fotel Stefana Jaracza", autorstwa: agr (rok wyd. 2023, Nr wyd. 121-130, 132-135), w tym:
  • Pomnik Stefana Jaracza. Mistrz teatru (2023, Nr 121).
  • Stefan Jaracz w pierwszym okresie kariery. Powołanie (2023, Nr 122).
  • Charakterystyczna sylwetka Jaracza. Aktor (2023, Nr 123).
  • Stefan Jaracz w roli Judasza na scenie "Reduty" (1922). Teatr Polski (2023, Nr 124).
  • Portret S. Jaracza. Tytan pracy (2023, Nr 125).
  • Aktor na okładce "Ilustrowanego Kuriera Codziennego" z 1929 r. Marzenia (2023, Nr 126).
  • Stefan Jaracz w "Zemście" (Teatr Ateneum, 1930 r.). Ateneum (2023, Nr 127).
  • Rysunkowy portret rodzinny. Blaski i cienie (2023, Nr 128).
  • Plakat do filmu "Księżna Łowicka" (1932). Na ekranie (2023, Nr 129).
  • S. Jaracz w sztuce "Dziewczyna z lasu" (Teatr Ateneum, 1939). Ten głos (2023, Nr 130).
  • Jaracz w "Ożenku" Gogola (Teatr Ateneum). Prywatnie (2023, Nr 132).
  • Fotografia obozowa z Auschwitz. Antrakt (2023, Nr 133).
  • Stefan Jaracz z Wojciechem Bogusławskim i Heleną Modrzejewską na znaczku pocztowym z 1947 r. z serii "Kultura polska". Testament (2023, Nr 134).
  • Dobry szyld (2023, Nr 135).
Źródło / www
1. Stefan Jaracz - więcej na pl.wikipedia.org [dostępność na dzień 16.10.2023].
2. Stefan Jaracz - więcej na en.wikipedia.org [dostępność na dzień 16.10.2023].
4. Stefan Jaracz - więcej na culture.pl [dostępność na dzień 16.10.2023].
5. Darmowa gazeta miejska Łódź.pl wyd. rok 2023 [wersja papierowa].